DIAGNOZOWANIE ZABURZEŃ PAMIĘCI – BADANIA PRZESIEWOWE
Coraz częstsze zapominanie, roztargnienie, nerwowość, problemy z orientacją czy zaburzenia koncentracji uwagi, mogą być pierwszymi objawami poważnych chorób powodujących zaburzenia pamięci i zdolności intelektualnych. Mało osób wie że, zaburzenia te można leczyć i znacznie zahamować ich postęp, a nawet nie dopuścić do ich rozwoju. Istnieją specjalistyczne testy i badania skonstruowane w celu wykrywania i oceny stopnia zaawansowania zaburzeń pamięci nawet w bardzo wczesnym okresie choroby.
Jeżeli zaobserwowaliście Państwo u swoich bliskich narastające problemy z pamięcią lub sami coraz częściej zapominacie o ważnych sprawach, niepokoją Was nasilające się roztargnienie i problemy z koncentracją – NIE ZWLEKAJCIE. Im szybciej zaburzenia pamięci zostaną wykryte tym większa jest szansa na ich efektywne leczenie, spowolnienie lub nawet zatrzymanie procesu chorobowego.
Pierwszym etapem diagnostyki są testy oceny funkcji poznawczych – BADANIA PRZESIEWOWE oraz badanie lekarskie.
Jak wygląda badanie przeprowadzane przez psychologa?
Podczas badania psycholog przeprowadza krótką rozmowę z pacjentem na temat powodów zgłoszenia się na wizytę, po czym przechodzi do badania funkcji poznawczych, m.in. pamięci, myślenia, uwagi, funkcji językowych. Podczas badania psycholog zadaje pacjentowi pytania oraz prosi go o wykonanie kilku poleceń, w celu sprawdzenia poziomu funkcjonowania pamięci i innych funkcji poznawczych. Jeśli pacjent zgłasza się na wizytę z opiekunem, możliwe, że psycholog będzie chciał porozmawiać również z nim na temat aktualnego funkcjonowania pacjenta, zmian w funkcjonowaniu, przyjmowanych leków, pobytu w szpitalu, itp. W momencie, kiedy psycholog przystępuje do przeprowadzenia badania musi pozostać w gabinecie sam z pacjentem, w przeciwnym wypadku mogłoby to wpłynąć niekorzystnie na przebieg i wynik badania. Po zakończeniu badania psycholog przygotowuje pisemną informację zawierającą opis uzyskanych wyników.
Na czym polegają testy?
Podczas badania psycholog zadaje pytania mające na celu sprawdzić jak funkcjonuje pamięć pacjenta oraz inne funkcje poznawcze. Oprócz pytań pacjent może być poproszony również o napisanie, przeczytanie, narysowanie czegoś lub wykonanie podanego polecenia. To ważne, aby pacjent nie traktował takiego badania, jako testu który można zdać lub nie. Każde pytanie, jest tak samo ważne, a jeśli przy którymś pojawią się kłopoty – to ważny sygnał informujący o pracy naszego mózgu i ewentualnych nieprawidłowościach.
Czy trzeba się przygotować do badania?
Na wizytę pacjent powinien zabrać ze sobą dowód osobisty oraz okulary i aparat słuchowy (jeśli go używa). Jeśli pacjent miał kiedykolwiek wykonywane badania funkcji poznawczych poza naszym ośrodkiem, może wziąć ze sobą wyniki/opis tego badania. Pacjent podczas badania powinien być w miarę możliwości wypoczęty. Jeśli to możliwe pacjent na wizytę powinien zgłosić się w obecności osoby towarzyszącej, która będzie mogła udzielić dodatkowych informacji na temat funkcjonowania pacjenta.
Do czego są potrzebne badania przesiewowe?
Wyniki badania przesiewowego mają głównie na celu ocenę pamięci i innych funkcji poznawczych pacjenta. Lekarz neurolog na podstawie analizy wyników podejmuje decyzję o ewentualnym leczeniu, bądź dalszych pogłębionych badaniach. Takim badaniem jest poszerzona diagnostyka neuropsychologiczna.
Na czym polega poszerzona diagnostyka neuropsychologiczna?
Diagnoza neuropsychologiczna jest formą diagnozy psychologicznej. Głównym celem tego badania jest ocena funkcji poznawczych m.in. pamięci, myślenia, uwagi, funkcji językowych. W ramach tej diagnozy przeprowadza się krótki wywiad z pacjentem (wykształcenie, przebyte choroby, przyjmowane leki oraz obserwowane trudności z pamięcią, uwagą, koncentracją, itp.). Badanie takie składa się z dwóch spotkań, każde z nich trwa ok. 1 godziny. Podczas obu spotkań psycholog bada pacjenta za pomocą odpowiednio dobranych testów. Pogłębiona diagnostyka neuropsychologiczna ma szerszy zakres niż badanie przesiewowe.